Sünnet Öncesi Hazırlık
04 Mayıs 2020
Psikolojik Hazırlık
Sünnet, ailenin en kıymetli varlığına yapılacak önemli bir cerrahi müdahaledir. Sünnet aile ve çocukta bir hayli çok büyük bir strese yol açabilmektedir. Özellikle çocuğun yaşı ilerledikçe bu gerilim daha da artıp ailenin üstünde çok büyük bir yük haline gelebilir. Bu sebeple sünnet öncesi çocuğun ve ailenin psikolojik olarak hazırlanması bir hayli önemlidir. Psikolojik hazırlama konusunda kesin belirlenmiş standartlar ve yazılı kurallar bulunmuyor. Ancak uzun seneler içerisinde edindiğim gözlemleri, tecrübelerimi ve bu konudaki araştırmalarımın neticelerini sizlere aktarmak isterim.
Çocuktan önce, ebeveynlerin kendilerini sünnete psikolojik olarak hazırlamaları esasında en önemli konudur. Çocuk ailenin aynasıdır ve ebeveynlerin sünnet konusunda sergilediği tavır direk olarak çocuğu etkiler. Ebeveynlerin olaya sakin yaklaşımı çocuğa cesaret verirken, tam tersi stresli bir tutum ise çocuğu olumsuz etkiler. Kısaca, çocuğu sünnete hazırlayan kurum esas olarak ailedir. Sünnet öncesi ebeveynlerin işlemle ilgili kafalarındaki tüm kaygı ve endişeleri gidermesi önemlidir. Bu amaçla iyi bir araştırma ve konunun uzmanları ile ön görüşme yapabilirler. Kafalarındaki tüm sorular cevaplanmadan, sünneti ne zaman ve kime yaptıracaklarına karar vermeden, çocuğa bu konudan bahsedilmemelidir. Ebeveynler kendilerini sünnet kavramına hazır hissettiklerinde artık sıra çocuğun hazırlanmasına gelmiştir.
Çocuğun yaşı ne olursa olsun, sünnete bakış açısı ve düşünce tarzı erişkinlerden farklıdır. Çocukların hayal dünyası bir hayli geniştir. Çocukların dünyaya ve sünnete bakış açıları bizimkinden bir hayli farklı olduğu için kendine anlatılanları bir erişkin gibi değerlendirmeyecektir. Sünnet konusunda arkadaşlarından duydukları ya da büyüklerin şaka olarak söylediği pek çok şeyi (söz gelimi baltayla kesilecek esprisi) çocuklar ciddiye alır ve kafalarında çok ayrı bir sünnet portresi çizer. Bu sebeple, çocuklara sünneti en ince detaylarına kadar anlatmak pek çok kez ters etkiye yol açar. Çocuklarda en fazla tepki yaratan ve korkuya yol açan iki kelime “kesme” ve “iğne”dir. “Doktor amca pipine küçük bir iğne yapacak ve sonra ucunu kesecek” biçiminde bir açıklama, biz erişkinlere oldukça mantıklı gelse de çocukların hayal dünyasında bir hayli farklı algılanır. Daha önce başka yerlerine iğne yapılmış olan bir çocuk daha bu acıyı hatırlarken şimdi en hassas yerine bunu yapılacağını öğrenince korkusu 10 kat artar. Bir de pipisinin tümden kesileceğini zanneden çocuk için sünnet tam manasıyla korkunç bir olay haline gelir. Hele bu tür bilgiler sünnetten birkaç ay önce çocuğa verilmeye başlanınca, çocuğun kabusu olur.
Sünneti, evdeki en önemli gündem maddesi haline getirmemek ve bu konunun çocuğun yanında fazla konuşulmaması da son derece önemlidir. Çocuğa yapılacak tüm açıklamaların sünnetten çok kısa bir zaman önce ve kısa olarak yapılması, “kesilme”-“iğne” gibi kelimelerin kullanılmaması durumunda oluşacak stres en aza indirilecektir. Sünnet öncesi çocuğun müdahale ortamını görmesi ve işlemi yapacak hekimle tanışması kimi çocuğu rahatlatırken, bazı çocukları daha fazla korkutur. Şunu unutmamak lazım ki her çocuğun değişik bir kişiliği vardır. Bu sebeple çocuğa verilecek bilginin miktar ve niteliği, psikolojik hazırlık stratejisi çocuğun kişiliğine uygun olarak belirlenmelidir.
Tıbbi Hazırlık
Sünnet işlemi lokal anestezi altında yani bölgesel uyuşturmayla yapılacaksa herhangi bir ön hazırlığa ihtiyaç yoktur. Lokal anesteziyle yapılan diş dolgusu, et beni alma gibi işlemlerin öncesinde hiç bir özel hazırlık yapılmadığı gibi, sünnet öncesinde de aç kalma ya da kan tetkiki yapılması gerekli değildir. Ancak çocuğun özel bir tıbbi durumu, bilinen bir hastalığı ya da ciddi ilaç allerjisi var ise bunların hekime daha önce bildirilmesi gerekir. Bu tür durumlarda, ilgili dal uzmanıyla temasa geçilerek, onların tavsiyeleri doğrultusunda sünnet yapılır. Örneğin hemofili gibi kan hastalığı olan çocukların sünnetinin tam teşekküllü hastane şartlarında hematoloji uzmanları ile konsülte edilerek yapılması gerekir.
Sağlıklı ve bilinen önemli bir hastalığı olmayan çocuklarda lokal anesteziyle yapılacak sünnet öncesi tetkik istenmez ve çocuğun aç bırakılması gerekmez. Şunun unutulmaması gerekir ki, çocuktan kan alınması da bir girişim olup kendisine has riskleri bulunmaktadır. Sünnet öncesi tek önediğim uygulama, sünnetten 1,5-2 saat öncesi pipi etrafına uyuşturucu krem sürülmesidir. Bu krem, iğnenin hissedilmesini azaltır ancak uyuşturucu ilacın verilmesine bağlı aşı benceri acı hissedilmesini engellemez.
Çocuklar sünnet sonrası rahatlıkla yürüyerek gidebilecekleri için özel bir kıyafete gerek yoktur. Yine de sünnete gelirken rahat kıyafetlerin yedekte bulundurulmasını öneririm. Bazı çocuklar ön korumalı sünnet külotlarından fayda görse de plastik klips yönteminde buna pek gerek olmamakta, pipi bölgesi köpük bardakla korunabilmektedir.